Blog van André: Feytsma State te Huizum

De adellijke familie Feytsma heeft verschillende states gehad in Huizum, Hallum en Deinum.

Die van Huizum is echter het stamhuis, want reeds in 1451 woonde stamvader Jelger Feytsma op Feytsma State aldaar.

In 1498 werd de state door vetkopers uit Leeuwarden verwoest.
In 1596 werd er een nieuw hoofdgebouw neergezet, volgens de zichtbare muurankers met dit jaartal op de tekening van Stellingwerf.

De state werd later ook wel 'Old Feytsma' genoemd, maar ook Bootsma State, naar de latere eigenaren.

Het was al met al een groot gebouw, waarbij te zien is dat men eerst door het poortgebouw moest gaan.
Vervolgens kwam je op een omgracht voorterrein. Vanuit daar kon je via een bruggetje over de slotgracht gaan naar het hoofdgebouw.
Boven de ingang is nog een wapenschild te zien en aan de zijkant staat in muurankers het jaartal 1596 vermeld.
Achter het hoofdgebouw staat een nog groter gebouw met windvanen op het dak.

Feytsma State, onder Huizum behoort den secretaris Dotinga, 1722
Tekening door J. Stellingwerf, 1722
(Fries Museum, LET OP: daar foutief vermeld als Dijxtra State)

Omgeving Huizum op de Schotanusatlas uit 1718
Oostelijk van het dorp ligt Feytsma State, iets verder dan Abbinga State.

familiewapen Feytsma (Stamboek van den Frieschen Adel).
Het wapen heeft een opvallende pauw als helmteken.

De state is lang in het bezit geweest van personen met de voornaam Jelger.

Het lijkt er sterk op dat de voornaam een belangrijke reden was om de state te kunnen erven.

Op 14 december 1661 ondertrouwden te Groningen joncker Hayo van Ringia en Juff. Machtelt Elisabeth van Ackema.
Een mooie vondst was dat de schrijver erbij schreef waar Hayo woonde, namelijk 'op out Feitsma anders Jollinga tot Husum'.
'Out Feytsma' lijkt wel duidelijk, maar de naam Jollinga is wel opvallend en mij verder niet bekend.

Hayo van Rinia was later kapitein, vermoedelijk in een Gronings regiment omdat ik hem niet ben tegengekomen in de benoemingen binnen het Friese Nassause Regiment.
Daarbij kwam zijn vrouw uit de provincie Groningen.

ondertrouwakte dd 14-12-1661 te Groningen, van Hayo van Ringia en Machtelt Elisabeth van Ackema.

Rinia of zijn ergenaam zal de state buiten de familie verkocht hebben aan Tjerck Tjaards Poppinga.
Hij was predikant te Pietersbierum en zal na zijn emiraat zijn verhuisd naar Huizum.
De dominee was niet van adel, maar wel flink vermogend, want staat bij de hoogst aangeslagenen van de grietenij Achtkarspelen in 1697.

Overigens in ditzelfde jaar wordt Meinardus Doting (1674-1738) de eigenaar van Feytsma State.
Hij kocht het het samen met zijn zwager Taco Buma, gehuwd met zijn zus Titia Doting.
Meinardus was secretaris van Leeuwarden en gehuwd met Sara Acronius, ook een rijke eigenerfde familie.
In 1722 was 'secretaris Dotinga' volgens de tekening van J. Stellingwerf nog steeds eigenaar.

Niet veel later zal de state zijn veranderd in een boerderij; het lot van de meeste Friese states.

Portret, mogelijk van de familie Meinerdus Doting en zijn vrouw Sara Acronius
Toegeschreven aan Bernardus van Schijndel, gedateerd 1675-1699.
(Volgens RKD.nl is het de familie Doting, volgens het Fries Museum een onbekende familie)

Jaartal	Bewoners/eigenaren	Overige
ong. 1450	Jelger Feytsma + Tieth van Oenema
ong. 1475	Hessel Jelgers van Feytsma + His Gerroltsdr. van Herema	zoon van Jelger. begraven te Huizum In 1498 werd de state verwoest door de vetkoperse Leeuwarders.
ong. 1515	Jelger Hessels van Feytsma + Claer van Eminga	zoon van Hessel.
ong. 1550-1585	Hessel Jelgers van Feytsma + 1. Bauck Galesdr. van Galama 2. Habel van Offenhusen	zoon van Jelger. Hessel overleed 1585 In 1596 werd het hoofdgebouw gebouwd, zie muurankers op tekening.
ong. 1600-<1623	Jelger Abbes van Bootsma + 1. Jants van Heemstra 2. Eets Wytzes van Feytsma	Jelger zoon van Alydt Jelgersd. van Feytsma. Eets is van de 'Wirdum tak', zij woonde als weduwe te Huizum.
	-	mogelijk hebben hun kinderen hier nog een poosje gewoond
ong. 1660	Haye Hayes van Rinia + Machteld Elisabeth van Accama	zijn overgrootmoeder was Tieth Jelgers van Feytsma.
>1689-1697	Tjerck Tjaards Poppinga + Antje Haantjes	Hij was emeritus-predikant. Ook wel Tarquinius Poppinga.
1697->1722	Meinderus Doting + Sara Acronius	Eigenaar van Feytsma State te Huizum, volgens tekening J. Stellingwerf.
Vervangen in de eerste helft van de 17e eeuw door een boerderij

Links:

States en kastelen in Friesland en daarbuiten

Blog van André

dinsdag 12 januari 2021

Feytsma State te Huizum

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Blogarchief

Over mij

Zoeken in deze blog