woensdag 19 juni 2019

Friese kapiteins (20) : Tiete van Galama


Friese kapiteins (20) : Tiete van Galama
In deze nieuwe serie worden de Friese kapiteins behandeld, die in de 16e en 17e eeuw in het 'Friesche Nassause Regiment' dienden. Het is een lange rij van vooral adellijke officiers, van wie soms veel bekend is, maar soms ook praktisch niets. 

Achtergrond
De familie Galama is een (zeer) oude Friese adellijke familie.
Reeds in de 9e eeuw waren er Galama's in Friesland, maar hun feitelijke en bewezen stamreeks begint omstreeks 1400.
Tiete van Galama werd omstreeks 1600 geboren als zoon van Gale van Galama en Cnier van Hettinga.
Van 'vader' Gale weten we helaas niet zoveel, maar wel dat hij op Hoxwier State te Mantgum woonde.
Deze state kwam door het huwelijk van zijn overgrootvader Gale van Galama met Foeck van Hoxwier in het Galama bezit.

Hoxwier State te Mantgum, tekening uit 1722 door Jacobus Stellingwerf.


grafzerk in de kerk te Mantgum, van Seerp van Galama (1528-1581). 
Hij was watergeus en de grootvader van Tiete van Galama


Tiete huwde op 19 januari 1626 te Kampen met Bernadina (of: Berendina) van Ingen, dochter van de Kamper burgemeester Jurjen van Ingen en Elisabeth Buter.
Uit dit huwelijk werden zeven kinderen geboren: Cunera (1627), Jurjen (1629), Gale (1631), Gale (1633), Antonius (1636), Julius (1639) en Elizabeth (1640).
In de Broederkerk te Kampen zijn volgens de 'groefgelden' twee kinderen van kapitein Tiete van Galama begraven, in 1626 en 1632.
Op 31 januari 1669 overleed Tiete en werd hij volgens een bron in de kerk te Koudum begraven, bij de preekstoel.
Zijn grafsteen is helaas niet bewaard gebleven.
Zijn vrouw was al veel eerder overleden, namelijk op 21 oktober 1641 te Elburg en werd daar in de kerk begraven.
Dat Tiete niet alleen met militaire zaken bezig was, bewijst een dossier in het archief van Zwolle (HCO), waarbij hij in 1642 procedeert tegen ene Jacob Sperwer die in 1637 de havezate het Hogehuis te IJsselmuiden verkocht had.
Het schijnt tenslotte dat in de vroegere Ylostins te IJlst met wapens beschilderde ramen zijn geweest, waarschijnlijk dan die van het echtpaar Tiete en Bernardina.
Als dit juist is, dan zal dit wellicht het werk van zijn zoon Julius van Galama zijn geweest die in 1670 in IJlst huwde.

Militaire carrière
Tiete werd op 14 januari 1631 benoemd tot kapitein, als opvolger van Jacob Holtsappel, die ook wel 'Melander' werd genoemd.
Deze Jacob Melander, was graaf van Holtzappel en woonde later te Obergum op de borg 'Den Blauwborg'.
Of Tiete onder deze Jacob diende als officier, is helaas niet bekend.
Tiete zal een woning in Kampen hebben gehad, waar hij vanaf zijn huwelijk met zijn gezin woonde .
In 1627-1640 worden daar namelijk vijf van hun zeven kinderen geboren.
In 1633 zat hij met zijn compagnie in Maastricht, de stad die het jaar ervoor door het Staatse leger succesvol op de Spaansen was veroverd.
Hier werd in dat jaar zijn zoon Gale geboren.
In 1639 werd, wat minder ver van huis, in Deventer zijn zoon Julius geboren.
Helaas is niet bekend of Tiete van Galama tot aan zijn dood toe officier is gebleven.

Familiewapen

familiewapen Van Galama
(stamboek van den Frieschen Adel)


Familieleden in het leger
  • grootvader Seerp van Galama (1528-1581) was watergeus
  • zijn tante Teth van Galama, huwde kapitein Ernst van Mellinga (ong. 1560-1624)
  • zijn broer Seerp van Galama (ong. 1590-1625) was luitenant
  • zijn zus Hylck, huwde kapitein Reynolt van Inthiema (ong. 1590->1639)
  • zijn zoon Jurjen van Galama (1629-1658) was cornet en huwde met Armgart van Inthiema, dochter van kapitein Willem van Inthiema.
  • zijn zoon Gale van Galama (1633-1687) was kapitein en huwde met Helena de Sanderen Zur Burgh, dochter van kapitein Maximiliaan de Sanderen.
  • zijn zoon Julius van Galama (1639-1677) was kapitein en huwde met Sibilla Ayckema, dochter van kapitein Albert Ayckema.
  • zijn kleinzoon Gillis van Galama was kapitein
Vaandel
niet bekend

Compagnie nr. ?
* Tiete van Galama  (*ong. 1600-U1669)
* Kapitein van 1631-<1669
* Voorganger: Jacob Melander, graaf van Holtzappfel
* Opvolger: ?
* Hoogste militaire functie: kapitein
* Woonplaats: Kampen
 

 Samen met Jeroen Punt (NMM) proberen we de lijsten van Friese compagnies zoveel mogelijk te reconstrueren.
Tot nu verschenen in deze serie:

Gepost door op Geen opmerkingen:
Labels: , , , , , , , , , , , , , , ,

woensdag 12 juni 2019

Friese kapiteins (19) : Sybren van Walta


Friese kapiteins (19) : Sybren van Walta
In deze nieuwe serie worden de Friese kapiteins behandeld, die in de 16e en 17e eeuw in het 'Friesche Nassause Regiment' dienden. Het is een lange rij van vooral adellijke officiers, van wie soms veel bekend is, maar soms ook praktisch niets. 

Achtergrond
De familie Walta is een oude Friese adellijke familie, oorspronkelijk afkomstig van Tjerkwerd.
Daar stond het flinke familiekasteel Walta State genaamd, ook wel Waltaslot genoemd.
De Walta's hadden door hun handel en wandel geen schoon blazoen. Zo was er omstreeks 1400 een Tjerck Walta die samenspande met de Hollandse graaf tegen de Friezen en belegerde een andere Tjerck van Walta zo'n 100 jaar later samen met de beruchte roofridder Igo van Galama de stad Workum.
Later vestigden de Walta's zich o.a. te Bozum, waar ook een Walta State stond.

Het stamslot Walta State te Tjerkwerd.
Tekening door J. Stellingwerf uit 1723

Sybren van Walta werd omstreeks 1600 geboren als zoon van Sybren Sybrens van Walta en Tjets van Holdinga.
Zijn ouders woonden in 'de Vlaren', waarmee waarschijnlijk het gelijknamige gehucht bij Bozum wordt bedoeld. 
Van zijn ouders zijn twee zogenaamde 'pendant' portretten bekend.
Zijn grootmoeder Hijlck Sybrants kwam hier oorspronkelijk vandaan en door haar huwelijk met Sijbren Douwes van Walta kwam het omstreeks 1550 in bezit van de Walta's.
Op 1 mei 1627 huwt hij te Leeuwarden met Margaretha van Arentsma, dochter van kapitein Gijsbertus van Arentsma en Tieth van Arentsma.
Uit hun huwelijk werden vier kinderen geboren, waaronder twee zonen (Arent en Gysbert) die beide op jonge leeftijd stierven.
Dochter Titia van Walta huwde in 1655 de Groninger Gerard de Mepsche, rentmeester aldaar.
Een andere dochter, Margaretha van Walta, huwde in 1659 de Groninger kapitein Johan van Coenders.
Na het overlijden van Sybren in 1640, hertrouwt Margaretha met de secretaris van Workum, Gerard Walrich.


pendant portretten van de ouders van Sybren van Walta:
Sybren Sybrens van Walta en Tjets Tjaertsdr. van Holdinga



Militaire carrière
Bij zijn huwelijk in 1627 is hij kornet in het Staatse leger, dus diende hij bij de cavalerie. Een kornet is de vaandeldrager bij een regiment ruiters.
Op 10 maart 1632 wordt hij door de Friese staten benoemd tot kapitein, waarbij hij ene Kimnitz opvolgt, waarvan we de voornaam nog niet weten, maar wellicht dezelfde is als Hendrick Chemnits.
Begin 1633 loopt hij mee in de lijkstatie van stadhouder Ernst Casimir te Leeuwarden.
Op 4 juli 1640 is hij aanwezig bij de Slag bij Hulst en komt daarbij om het leven.
Kort daarna, op 15 juli 1640, volgt Oene van Grovestins hem op als kapitein van zijn compagnie.

Slag bij Hulst
Deze stad was in 1640 nog in Spaande handen en de Staatse troepen wilden de stad innemen.
De Friese stadhouder Hendrik Casimir I van Nassau-Dietz wilde een aanval uitvoeren op Fort Moerschans, maar de Spaansen bedachten een list. Door de trompetters verschillende melodies te laten spelen, dacht Hendrik dat er grote troepenmacht op de been was en vluchtte, terwijl er slechts een klein leger aanwezig was in de stad.
In opdracht van de ontstemde legeraanvoerder Frederik Hendrik werden er opnieuw aanvallen uitgevoerd op de vele forten rondom Hulst.
Hierbij sneuvelde stadhouder Hendrik Casimir I, samen met een aantal belangrijke officiers en manschappen.
Hieronder waren ook de twee Friese kapiteins Sybren van Walta en gardekapitein Everhard van Haren en de Groninger kapiteins Dirck Alberda en Boicoko van der Wenghe.
Familiewapen

familiewapen Van Walta
Stamboek van den Frieschen Adel.


Familieleden in het leger
  • zijn vader Sijbren van Walta (ong. 1555-1610) was kapitein
  • zijn broer Tjaert van Walta (1583-1654) was kapitein en majoor
  • zijn zuster Trijn van Walta (ong. 1598-1619) huwde kapitein Gijsbertus van Arentsma
  • zijn zuster Hylck van Walta (ong. 1606-1670) huwde kapitein Lodewijk van Harinxma
  • zijn schoonvader Arent van Arentsma (ong. 1565-1617?) was kapitein
  • zijn zwager Gijsbertus van Arentsma (1597-1631) was kapitein
  • zijn dochter Margaretha van Walta (ong. 1630-1698) huwde kapitein Johan van Coenders.
Vaandel
niet bekend
Compagnie nr.
* Sijbren van Walta  (*1600-U1640)
* Kapitein van 1632-1640
* Voorganger: kapitein Kimnitz
* Opvolger: Oene van Grovestins
* Hoogste militaire functie: kapitein
* Woonplaats: Bozum?
 

 Samen met Jeroen Punt (NMM) proberen we de lijsten van Friese compagnies zoveel mogelijk te reconstrueren.
Tot nu verschenen in deze serie:


Gepost door op Geen opmerkingen:
Labels: , , , , , , , , , , ,

vrijdag 7 juni 2019

Friese kapiteins (18) : Seerp van Dijxtra


Friese kapiteins (18) : Seerp van Dijxtra
In deze nieuwe serie worden de Friese kapiteins behandeld, die in de 16e en 17e eeuw in het 'Friesche Nassause Regiment' dienden. Het is een lange rij van vooral adellijke officiers, van wie soms veel bekend is, maar soms ook praktisch niets. 

Achtergrond
Dijxtra is een oude Friese adellijke familie, die in het bekende 'Stamboek' opgenomen is en vijf generaties telde.
Omdat het een kleine familie was die al snel weer uitstierf is er ook niet heel veel over hun bekend.
Dijxtra State stond te Huizum in het buurtschap Rapenburg, gemeente Leeuwarderadeel.
In 1736 werd er al een boerderij op de plaats van de voormalige state gebouwd.

Seerp van Dijxtra werd in 1599 geboren als zoon van Sicke van Dijxtra en Frouck van Galama.
Van 1615-1620 studeerde hij te Franeker, waarbij hij studiegeld ontvangt van de 'ontvanger' van de voormalige kloostergoederen.
Omstreeks 1620 huwde hij Egbertje van Ammama, een dochter van proviandmeester Joachim van Ammama en Aagje Potter.
Hij werd ook wel Serapius genoemd; de latijnse versie van Seerp.
Uit hun huwelijk zijn vier kinderen bekend: Sicco, Fenneke, Frouck en Aechie van Dijxtra.

Militaire carrière
Op 18-5-1622 werd hij vaandrig in de compagnie van kapitein Cornelis Haubois en op 8 augustus 1623, dus ongeveer op 24 jarige leeftijd, werd Seerp luitenant onder dezelfde kapitein.
Op 18 oktober 1638 werd hij benoemd als kapitein, als opvolger van de toen kort daarvoor overleden Poppo Bockes van Burmania.
Een aantal jaren na het einde van de 80-jarige oorlog, hield hij zijn militaire carrière voor gezien.
Op 18 november 1653 werd hij namelijk door Hayo van Mouderick opgevolgd als kapitein.
Hoewel hij dus minimaal 25 jaar nog gediend heeft tijdens de 80-jarige oorlog, zijn er nog geen gebeurtenissen bekend waarbij hij betrokken was.

Grafsteen
In de kerk van Huizum ligt nog steeds de grafsteen van kapitein Seerp van Dijxtra, alsmede die van zijn vrouw.
Boven de tekst staan twee, helaas verminkte, wapens afgebeeld van vermoedelijk zijn ouders: Sicke van Dijxtra en Frouck van Galama.
Het helmteken bestaat uit een lelie, die bij het wapen van Dijxtra hoort.
 
Grafzerk van Seerp van Dijxtra te Huizum (foto Hessel de Walle)
Opschrift: Jr Serapius va Dixtra old in sijn 70 jaer overleden den 31 july 1669


Familiewapen

Familiewapen Dijxtra
(Stamboek van den Frieschen Adel)

Drie rouwborden
In de kerk van Zweins hangen drie rouwborden van deze familie.

1. Seerp van Dijxtra, overleden 1669.
2. Frouck van Dijxtra, overleden 1677, dochter van Seerp
3. Maria van Adius, overleden 1680, dochter van Frouck.

rouwbord Seerp van Dijxtra in de kerk te Zweins.



Deze drie rouwborden zullen in de kerk van Huizum hebben gehangen, omdat alle drie personen in de kerk van Huizum zijn begraven.
Toen in 1795 alle rouwborden uit de kerken moesten worden verwijderd door de Franse revolutie, zijn ze opgehaald door toenmalige eigenaar van Kingma State te Zweins.
Dit was Julius Matthijs van Beyma (1727-1808) en hij kon dit doen, omdat hij uiteindelijk nazaat was van de Dijxtra familie.
Bovengenoemde Maria van Adius huwde Paulus Jacob van Ghemmenich, die na het overlijden van Maria in 1680 opnieuw huwde met Alette Beilanus (1656-1726).
Ook uit dit huwelijk werden geen kinderen geboren, waardoor haar zus Eena Beilanus erfgenaam werd.

Eena was gehuwd met Aleph van Idsinga (1663-1738) en hun dochter Petronella van Idsinga (1690-1770) huwde Coert Julius van Beyma (1677-1748).
Coert en Petronella waren de ouders van de bovengenoemde Julius Matthijs van Beyma.
Julius Matthijs huwde in 1751 Foockel Helena van Burmania en zij bewoonden afwisselend Kingma State te Zweins en Hania State te Weidum.
Zij zullen de rouwborden dus opgehangen hebben in Kingma State, iets wat wel gebruikelijk was en hierdoor werden de borden gered van de brandstapel.
Waarschijnlijk hebben ze tot 1847 hier gehangen, toen de state helaas werd afgebroken.
Inmiddels was Napoleon al lang uit Nederland verdreven en mochten de borden weer 'gezien worden'. 
Zo werden deze drie borden nu in de kerk van Zweins opgehangen, waar ze nu nog steeds hangen.

Familieleden in het leger
  • zijn zus Wick huwde kapitein Wyger Eelsma van Hottinga
  • zijn zwager Michael van Ammama was compagnieschrijver, luitenant.
  • zijn zwager Gerrit van Ammama was kapitein en kolonel
  • zijn zwager Herna van Ammama was vaandrig in de compagnie van Schelte van Aysma
  • zijn dochter Frouck van Dijxtra huwde Adger Adius, een kleinzoon van de beroemde Adie Lammerts, die in 1580 het Leeuwarder blokhuis veroverde.
Vaandel
niet bekend

Compagnie nr.
* Seerp van Dijxtra (*1599-U1669)
* Kapitein van 1638-1653
* Voorganger: Poppo Bockes van Burmania
* Opvolger: Hayo van Mouderick
* Hoogste militaire functie: kapitein
* Woonplaats: Huizum
 

 Samen met Jeroen Punt (NMM) proberen we de lijsten van Friese compagnies zoveel mogelijk te reconstrueren.
Tot nu verschenen in deze serie:

  1. Jacob van Roussel
  2. Adriaen Slijp
  3. Bonifacius van Scheltema
  4. Ludolf Potter
  5. Frans van Roussel
  6. Abbe van Bootsma
  7. Jan Sageman
  8. Juw van Eysinga
  9. Frans Harinxma van Donia
  10. Lolle van Ockinga
  11. Taecke van Hettinga
  12. Frans van Cammingha
  13. Wigle van Hania
  14. Arent van Arentsma
  15. Wopcke van Herema
  16. Willem van Inthiema
  17. Ids van Eminga
  18. Seerp van Dijxtra

Gepost door op Geen opmerkingen:
Labels: , , , , , , ,
Abonneren op: Posts (Atom)

Zoeken in deze blog