maandag 12 oktober 2015

Prachtig schilderij van Scheltina Anna Ida Aysma van Lauta

In mijn vorige blog schreef ik over het 'ontdekte' schilderij van Schelte Hotzes van Aysma in het Stedelijk museum te Zwolle. Al iets langer was bekend dat daar nog een Aysma schilderij hing, namelijk van een Scheltina Anna Ida Aysma van Lauta.

Deze Scheltina is gedoopt op 18 augustus 1741 te Zutphen, als dochter van Hotze Scheltes Aysma van Lauta en Anna Geertruid Swaen. Daarmee is ze dus een kleindochter van Schelte Hotzes van Aysma!

Haar vader Hotze was in 1681 geboren te Schettens en was kapitein en later kolonel in het Staatse leger. Hij zette daarmee een echte familietraditie voort, want zijn meeste voorvaderen dienden ook in het leger.Zijn overgrootvader Schelte van Aysma was zelfs in 1637 bij het beleg van Breda omgekomen.

Hotze werd tijdens zijn carrière gestationeerd in de garnizoensstad Zutphen en zal daar zijn toekomstige bruid tegen het lijf zijn gelopen, wellicht tijdens een deftig diner van officieren.
Deze 'bruid' was Anna Geertruid Swaen, geboren omstreeks 1700 en waarschijnlijk in Zutphen.
Haar ouders heetten Antonie Swaen en Maria van Diemen. Antonie was commandeur aldaar; een militair bevelhebber over een garnizoen.

In 1722 staat Hotze nog vermeld als eigenaar van Osinga State te Schettens, waar hij toen vermoedelijk nog woonde. Op 23 november 1727 trouwt hij te Zutphen met Anna en zij zullen toen een riante woning aldaar hebben betrokken. In ieder geval krijgen Hotze en Anna zeven kinderen die allen in Zutphen zijn geboren. Het noodlot sloeg echter keihard toe, want waarschijnlijk alleen Scheltina behaalde de volwassen leeftijd. Omdat de overlijdensregisters van Zutphen van die jaren niet bewaard zijn gebleven valt dit niet met zekerheid na te gaan. Wel is zeker dat we later alleen nog van Scheltina vernemen en van de anderen niet meer.

Op 8 augustus 1762 trouwt Scheltina in Zutphen met de kapitein Wilt Hendrik van Broeckhuysen, die dus ook afkomstig is uit een militair geslacht.



Hierboven dan het prachtige schilderij van een jonge Scheltina, welke hangt in de Salon van het Stedelijk Museum te Zwolle. Ook hier staat haar echte naam niet bij het schilderij vermeld, net zoals bij haar grootvader Schelte Hotzes van Aysma het geval is. Op een losse toelichting op een A4 staat echter wel haar naam vermeld, evenals de maker van het portret. Het is namelijk geschilderd door Pieter Frederik de la Croix in 1746, een schilder uit Den Haag. Op wikipedia staat meer over hem geschreven, waarbij ook het schilderij van Scheltina als voorbeeld is meegenomen.
Op de website van het museum staat een uitgebreide beschrijving. Hier staat echter ook weer 'portret van een meisje'. Evenals bij het schilderij van 'de jongen met de hoed' is ook haar schilderij opgenomen in het hoorspel van de Izi app en vertelt Scheltina haar verhaal.

Net als bij het schilderij van grootvader Schelte van Aysma, staan ook hier rechtsboven de wapens van haar ouders geschilderd welke aan elkaar zijn gehangen met een rode knoop.


Dit zijn dus de wapens van Aysma (een klimmende leeuw) en Swaen. Deze laatste is dus een mooi voorbeeld van een sprekend wapen, met drie afgebeelde zwanen.

In een volgende blog ga ik verder in op de vraag hoe deze schilderijen mogelijk in dit museum terecht zijn gekomen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Zoeken in deze blog