Groot Deersum te Achlum
In Achlum staat nog steeds een prachtig poortgebouw bij de boerderij 'Groot
Deersum', waar voorheen de gelijknamige state stond.
Een oude afbeelding van de state was voor zover ik weet, tot op heden niet
bekend.
Daar lijkt nu verandering in te zijn gekomen, door de 'ontdekking' van
een afbeelding op de beeldbank van het Fries Museum.
Hier staat namelijk een tekening van een state uit 1722, gemaakt door de bekende
Jacobus Stellingwerf.
Stellingwerf heeft verzuimd de naam erbij te schrijven, maar meldde wel dat een zekere Hermanus Portgers in 1722 de eigenaar was.
Het gaat hier om Hermanus J. Portier uit Hoorn die in 1718 te Harlingen
gehuwd was met de rijke doopsgezinde Froukje Clases Braem, afkomstig uit de
havenstad. Zij waren ook in 1728 nog eigenaar, volgens het stemkohier uit dat
jaar. ('de heer Poortier, uit naam van zijn vrouw')
Haar vader, Claas Romkes Braem zijn grootmoeder heette Cunierke Jacobs Deersum.
Hiermee is de naam van de state ook duidelijk, namelijk de familie Deersum, die
reeds in 1546 al eigenaar van het goed was.
De tekening op de site van het Fries Museum staat daar echter vermeld met de
naam 'Bolta State'.
Waarom deze naam erbij staat is mijn niet duidelijk, omdat er in Achlum voor
zover bekend geen Bolta State is geweest.
Wel was er in het nabije Almenum, nu een wijk in Harlingen, een Bolta State,
maar hiervan is nog heel weinig bekend, zelfs geen bewoners.
Het poortgebouw lijkt op de tekening echter wel heel veel op het huidige
poortgebouw bij Groot Deersum, waardoor ik deze toeschrijving wel durf te maken.
De twee raampjes op de tekening, lijken nu dichtgemetseld te zijn en de
gemetselde 'bekroning' van het poortgebouw is nog steeds aanwezig.
[10 febr. 2024 update via Hilda Bouta:
Bolta State stond op het grondgebied van Arum!, waardoor bovenstaande theorie niet meer klopt]
 |
| Groot Deersum te Achlum, getekend in 1722 door Jacobus Stellingwerf. '....... van den hr. Hermanus Portgers onder Achlum, 1722' |
NB: op site Fries Museum staat foutief Bolta State vermeld, waardoor deze 'link' vermoedelijk niet eerder is gelegd.
 |
Hudig poortgebouw van Groot Deersum te Achlum (foto: Albert Speelman) |
 |
Gevelsteentje in voorkant poortgebouw met opschrift: 'Michiel Jacobs Deersum (foto: Luchtmeijer.com) |
Bronnen:
http://www.stinseninfriesland.nl/GrootDeersum.htm
http://www.stinseninfriesland.nl/BoltaStateAlmenum.htm
https://www.luchtmeijer.com/httpdocs/Groot%20Deersum.htm
http://www.harlingerrijkdom.nl/fam/braam.htm (link werkt niet meer)
States en kastelen in Friesland en daarbuiten
- Sassinga State te Hennaard
- Aebinga State te Hijum
- Kasteel Poelwijk te Oud-Zevenaar
- Harinxmastins te IJlst
- Sytzama State te Arum
- Wiedenfelt State te Cornjum
- Sixma van Andla State te Minnertsga
- Klein Hermana te Minnertsga
- Mammema State te Jellum
- Unia State te Marssum
- Blinxtra State te Akkrum
- Groot Deersum te Achlum
Dag Hier mijn reactie. Ik ben bezig een en ander weer op te nemen en je blog. M.i. is het inderdaad Groot Deersum (Groot Blouta?)
BeantwoordenVerwijderenIn 1722 was Hermanus Portgers de eigenaar volgens de tekening van Jacobus Stellingwerf. Op deze tekening uit 1722 vermeldt hij niet de naam van het afgebeelde gebouw, maar noemt hij Portgers als eigenaar. De tekening is in het Fries Museum bekend onder de titel Boltastate. Volgens Dr. G.A. Wumkes wordt in de Leeuwarder Courant van 15 juni 1722 geschreven over een Bolta-state van Hermanus Portgers. Op 7 april vermeldde de Leeuwarder Courant dat er een terreinkaart wordt gemaakt van Groot Bouta te Achlum. Dit was waarschijnlijk Hermanus J. Portier uit Hoorn die getrouwd was met Froukje Clases Braem uit Harlingen. In het stemkohier van 1728 wordt de heer Poortier uit naam van zijn vrouw genoemd als eigenaar en Wybe Heins als gebruiker. Froukje Clases Braem was een nazaat van Cunierke Jacobs Deersum uit Achlum. Het lijkt hier echter toch om Groot Deersum te gaan gezien de poort en het voorhuis. De duivengaten zijn echter niet afgebeeld.
Groet,
Jan Luchtmeijer