Blog van André: Friese States (10) : Unia State te Marssum

Unia State te Marssum

In Marssum is nu het Poptaslot natuurlijk één van de bekendste Friese states en misschien wel de mooiste omdat de state zo mooi bewaard is gebleven.
Er waren echter ook hier meerdere states, waarvan Unia State bijna volledig uit het zicht is verdwenen, zowel figuurlijk als letterlijk.

Dit is uiteraard niet terecht, omdat ook deze state een belangrijke geschiedenis heeft.
Maar het heeft wellicht altijd in de schaduw van het Poptaslot gestaan.

Op de bekende site 'Stinseninfriesland' van dhr. Braaksma, staat tot nu toe slechts wat tekst over de vroegste periode begin 16e eeuw. De state was ook bekend onder de naam Gachet en wellicht Vrederust.
Wat onderzoek leverde echter al snel meer informatie op over de bewonersgeschiedenis tot de afbraak in 1869.

De state was in de 16e en 17e eeuw bewoond door de familie Unia (uiteraard!) en Albada.
Via een Dorothea van Albada zal de state in eigendom zijn gekomen aan haar man Betrand de Gachet, een Fransman.
Voor 1721 is de state, wellicht door aankoop, in eigendom gekomen van ontvanger-generaal Johan Knock.
Zijn dochter Anna Geertruida Knock en haar man Gulbartus Knock, die neef en nicht van elkaar waren, hebben de state hierna nog lang bewoond.

Ook een mooie tekening, gemaakt door Stellingwerf 1722, bleek nog aanwezig te zijn in de collectie van het Fries Museum.
Hier staat echter geen naam van de state op vermeld, waardoor deze nog niet als zodanig herkend was.
Een tekening van Albert Martin, vermoedelijk gemaakt in het laatste kwart van de 19e eeuw, geeft een goed beeld van de toenmalige situatie.
Hierop is duidelijk te zien dat het hier om dezelfde Unia State gaat, alleen is de state dus verbouwd.
Hierbij is zijn de zijgebouwen met klokgeval vervangen door hoge aanbouwen tegen het middengedeelte aan.
Ook het fronton is bij deze verbouw als een verfraaiing aangebracht.

Vlak voor de afbraak zijn nog foto's gemaakt waaruit blijkt dat de state tot die tijd nog grotendeels onveranderd was.

Tot slot vernam ik nog dat Lense Lijzen uit Groningen bezig is met een boekwerk(je) over deze Unia State en/of de bewoners.
Hieruit zal ongetwijfeld nog veel informatie naar voren komen.

Jaartal	Bewoners	Overige
1514	Feye Unia
1640	Albada
1656	Bertrand de Gachet	gehuwd met Dorothea van Albada
?-1721	Johan Knock + Johanna de Blau	Zie tekening state van Stellingwerf, 1722 Zij waren toen echter beide kort daarvoor overleden. Hij overleed te Marssum op Unia State in 1721.
>1722-1763	Gulbartus Knock+ Anna Geertruida Knock	neef/nicht Zij is dochter van Johan. Hij was voogd Poptaslot (deze bewoners dankzij vriendelijke mededeling dhr. Lijzen)
1766-1770	Pieter II van Jongestall	Hij koopt Unia State in 1766. Hij schonk orgel aan kerk Marssum
1770- 1801?	Jacobus Moorman Bouwmeester + Sara Margriet van Jongestall	Hij was voogd Poptaslot in 1788 Hij overleed op Unia State in 1801.
1801?- -1822?	Emile Frederik van Poppenhuizen + Jacoba Johanna de Kempenaar	Trouwden in 1793 Hij had als toenaam 'van Uniastate'. Hij is een zoon van Frederik Johan Chr. van Poppenhuizen en Anna Maria Catharina Bouwmeester, zus van Jacobus hierboven.
wellicht kort er gewoond?	Karel Johan Julius Storm van 's Gravesande + Anna Maria van Poppenhuizen	Zij trouwden in 1821. Zij had als toenaam 'van Uniastate'
ong. 1823- 1866	Johan (of: Jan) de Kempenaer van Poppenhuizen	zoon van Emile Frederik van Poppenhuizen en Jacoba Johanna de Kempenaer. Emile is zoon van Frederik Johan Chr. van Poppenhuizen en Anna Maria Catharina Bouwmeester. Zij is een zus van Jacobus Moorman Bouwmeester.
1869	Afgebroken